Indonesië is een grote groep eilanden tussen Azië en Australië. De naam van het land is afgeleid van het Griekse Indo’s (Indisch) en nesos (eilanden). De Indonesiërs noemen hun land vaak heel toepasselijk Tanah Air: Land en Water. Van het onvoorstelbare aantal van ruim 18.000 eilanden zijn er ongeveer 3.000 bewoond. Het eiland Sumatra is op Australië na het grootste eiland te wereld met 9 miljoen inwoners. De evenaar loopt dwars door het eiland. Op het eiland Java, zo’n 4 keer Nederland, leven er zo’n 150 miljoen mensen, met als hoofdstad Jakarta. Dit is samen met Sumatra en Bali het meest bezochte eiland.

Hieronder een korte beschrijving van de meest bezochte eilanden:

Sumatra

Sumatra is één van de grotere eilanden van Indonesië en tegelijk één van de meest interessante. Vooral qua natuur heeft het noordelijk deel van het eiland bijzonder veel te bieden, je vind er uitgestrekte stukken ongerept regenwoud. Tijdens een reis over het eiland ontmoet je diverse bevolkingsgroepen die hun unieke oude tradities nog altijd in ere houden, zoals de Niassers, de Mentawai, de Batak, de Minangkabau en de trotse inwoners van de provincie Aceh.

Vooral op economisch gebied is het eiland van groot belang. Als onder het Nederlandse koloniale bewind werd een begin gemaakt met de verbouw van koffie, tabak, rubber, palmolie, nootmuskaat en peper, produkten die een belangrijke rol zijn blijven spelen in het economische leven van Sumatra en Indonesië. Daarnaast is Sumatra rijk aan grondstoffen als olie en tin.

Java

Het eiland Java ligt er, ondanks alle schade die de mens in de natuur heeft aangericht, nog altijd bij als een groene smaragd. Java is het meest toonaangevende eiland van de archipel. Deels is dit verklaarbaar uit de enorme invloed van de Middenjavaanse hofcultuur en de aandacht die de Nederlanders later aan dit eiland geschonken hebben, toen ze hier hun bestuur centraliseerden.
De Indonesische cultuur zoals de meeste mensen in Nederland die kennen, is hoofdzakelijk de cultuur van Java. Jakarta is als vanouds een smeltkroes van kosmopolitische groepen en de toegangspoort tot de archipel. De bewoners van Midden- en Oost-Java vinden de stad vanwege haar moderniteiten on-Javaans en in compleet contrast met de traditionele cultuurcentra zoals Jogyakarta en Solo. Hier moet je heen om de Indonesische cultuur te proeven. In beide steden kun je getuige zijn van de verfijnde hofdansen en poppenspelen die zo kenmerkend zijn voor de verfijnde Javaanse cultuur.

Java is qua bestuur in drie provincies verdeeld: West-, Midden- en Oost-Java, en in de op provincies lijkende steden Jakarta en Yogyakarta.

Interessante plaatsen op Java zijn: Bogor – een stad op West Java met ongeveer 300 000 inwoners. Bogor ligt ongeveer 50 kilometer van Jakarta en 120 kilometer van Bandung. De stad is wereldberoemd om zijn botanische tuin, Kebun Raja Indonesia. Vroeger, in de tijd dat de stad nog bekend stond als Buitenzorg, was deze tuin genaamd : ’s Lands Plantentuin. De tuin is ongeveer 87 hectare groot en huisvest een grote collectie van duizenden soorten planten vanuit de gehele wereld.
Bekijk de Havea Brazilliensis, een rubberboom die oorspronkelijk uit Brazilië stamt en de grootste bloem ter wereld :de Rafflesia die alleen maar bijzonder is vanwege zijn formaat. Daarnaast is de geur gewoon vies te noemen en heeft de plant geen bladeren of steel.

Bali

Bali is de eerste van een reeks eilanden die bekend staat als de kleine Sunda-eilanden. De balinezen noemen hun eiland “het geschenk van de goden”. Bali heet dan ook wel Pulau Dewata: Godeneiland.

Bali vormt een hindoe-enclave tussen haar islamitische buureilanden. Iedere dag vinden er meerdere kleurrijke tempelceremonies plaats waar men met inachtneming van enkele gedragsregels een welkome gast is. Het zijn deze gebeurtenissen die een bezoek aan het eiland tot zo’n bijzondere belevenis maken. Daarnaast heeft Bali volgens kenners de mooiste sawa’s van Indonesië. Buitengewoon is de creativiteit van de Balinezen. Men perfectioneert zich naast een gewone baan in een van de vele Balinese kunstvormen zoals het houtsnijden, schilderen, dansen of muziek maken.

Lombok

Lombok telt ruim 2,4 miljoen inwoners. Tachtig procent van de bevolking is Sasak. Uiterlijk verschillen ze nogal van de Balinezen. Ze zijn donkerder en hebben sluik haar. Oorspronkelijk zijn de Sasak vanuit het Noordwesten van India of Birma via Java naar Lombok gekomen. Misschien is hun naam afgeleid van sesek, een bamboevlot waarmee men in vroeger tijden zeestraten overstak.

In het westen van Lombok wonen ongeveer 85.000 Balinezen. Alhoewel ze tot de komst van de Nederlanders in 1894 over Lombok hebben geheerst, is hun invloed, met uitzondering van het westelijk deel van het eiland beperkt gebleven. Wel hebben ze de natte rijstbouw op het eiland ingevoerd.

Middelen van bestaan
Lombok kent geen moderne industrie. Agrarische produkten van enige economische waarde zijn teak-hout, bananen, koffie, tabak, palmbomen en bamboe. Tegenwoordig is Lombok zelfvoorzienend in haar rijstbehoefte. Door de invoer van nieuwe gewassen zijn er jaarlijks meerdere oogsten mogelijk (in grote mate afhankelijk van het gebied). Tussen de rijstoogsten in worden er veelal pinda’s en sojaboontjes (kedelai; gebruikt in tahoe, tempe) verbouwd. Rijst is samen met koffie en tabak dan ook een belangrijk exportprodukt van het eiland. Verder wordt puimsteen naar Hongkong, en zeekomkommers naar Singapore, Hongkong en Taiwan uitgevoerd. Zeewier is ook een belangrijk produkt. Hiervan wordt agar gemaakt dat wordt gebruikt bij de productie van cosmetica.
Een bekend agrarisch produkt is kangkung (waterspinazie). Deze wordt verbouwd in rivierenbeddingen. Het groentegerecht pelicing kangkung bevat deze spinazie.

Sulawesi

Ook Sulawesi heeft veel te bieden qua cultuur. De lokale bevolkingsgroepen hebben grote invloed gehad op de cultuur op Sulawesi. De Toraja (Centraal-Sulawesi) zijn de bekendste etnische groep van Sulawesi. Sulawesi is het land van de Torajastammen. Als je Tana Toraja bezoekt kun je kennis maken met deze bijzondere culturen en zien hoe de Toraja leven. De meeste toeristen komen niet alleen voor de Torajacultuur, Sulawesi beschikt over prachtige koraalriffen die tot de beste ter wereld behoren. Sulawesi beschikt over een gevarieerde landschap waarin je bergen, vulkanen, plantages, droge valleien en stranden tegenkomt. Door het natuurlijk isolement dat is veroorzaakt door de diepe omliggende zeestraten zijn er op Sulawesi diersoorten geëvolueerd. Als je op zoek bent naar ontspanning in Sulawesi dan kun je een van de vele stranden opzoeken. Zowel in het noorden, het zuidoosten als in het zuiden liggen een aantal mooie stranden. Sulawesi heeft drie steden die tegelijk belangrijke centra zijn van de drie grote etnische groepen van het eiland. De Buginezen vind je in het zuidelijke Makassar, de Toraja in het centrale Rantepao en de Minahassers in het noordelijke Menado. Deze drie culturen drukken hun stempel op deze drie steden.

Flores en Komodo

Flores (Portugees voor bloemen) is een van de Kleine Soenda-eilanden. Het is een Indonesisch eiland, gelegen ten oosten van Soembawa en Komodo, en ten westen, voorbij de Straat Lowotobi, van de eilanden SolorAdonara en de Solorarchipel. Ten zuidoosten ligt het eiland Timor. In het zuiden, gescheiden door de Straat Soemba ligt Soemba en ten noorden, over de Floreszee, ligt Celebes.

Het eiland, behorende tot de Timor archipel, is gelegen tussen 8 graden en 4 minuten en 8 graden en 58 minuten zuiderbreedte en 119 graden en 48 minuten en 123 graden en 30 minuten oosterlengte. De oppervlakte van Flores is 14.300 vierkante kilometer, wat ongeveer gelijk is aan een derde deel van Nederland. Flores is een sterk geaccidenteerd eiland. Van Oost naar West strekken zich bergketens uit met dode en nog werkende vulkanen die samen een onderdeel zijn van een vulkanenreeks die zich over Sumatra, Java en over de Kleine Soenda-eilanden uitstrekt.

Het eiland Komodo is een van de drie hoofdeilanden van het Nationaal park Komodo in Indonesië, gelegen tussen de eilanden Soembawa en Flores. Het eiland meet zo’n 390 km² en heeft ongeveer 2000 inwoners, die deels afstammen van naar het eiland verbannen gevangenen. De meesten van hen zijn islamieten, maar er zijn ook christenen en hindoes.